”]
Jiwa Jawane wong Jawa, nut piwulang luhur lan adiluhung warisane leluhur kita, ngukuhi filosofi memayu hayuning bawana, ngupaya tetep laras leres lestarine jagad gedhe kang asring sinebut makrokosmos lan jagad cilik utawa mikrokosmos.
Jumbuh mring alam bebrayan olah tetanen ing bumi Nuswantara, pamawas jiwa Jawane wong Jawa mring laras leres lestarine bapa angkasa lan ibu pertiwi, datan mingkar lan mingkur mring telung perkawis. Sepisan, tan kendat rasa rumangsane handarbeni. Kapindho, rumangsa handarbeni. Lan katelu, wajib mulat sarira hangrasa wani.
Promosi Jalur Mudik Pantura Jawa Makin Adem Berkat Trembesi
Trep-trepane, darma bektine manungsa murih sampurnaning urip tan kena ngrusak ayat-ayat Kaagungane Gusti Allah, arupa tatananing alam lingkungan. Jati dhiri urip lan panguripane wong Jawa, satemene datan bisa ginggang mring ibu bumi lan bapa angkasa.
Saking keket-rakete mring alam lingkungan, leluhur kita nganggep sakehing kang kinandhut ibu bumi (tetuwuhan, suket, godhong, kayu, watu, gunung, kali, lemah) lan isen-isene bapa angkasa (lintang, rembulan, srengenge lan liya-liyane) ndarbeni spirit aura spiritual, bisa diajak sambungrasa lan ngudarasa. Becike, kajaba antuk pakurmatan, uga kudu diajeni lan diayomi sakmurwate.
Pamawas luhur lan adiluhung iku, ora ateges lan aja dimaknani minangka sembah bektine manungsa mring kayu watu lan sapanunggalane. Sajatine, minangka rekadaya murih tetep laras leres lestarining alam lingkungan.
Lali Jati Dhiri
Amarga darma luhuring manungsa (ngurmati, ngajeni lan ngayomi) mring Karaya Ciptaning Gusti Allah Kang Maha Kawasa iku uga, piwulange leluhur kita mring anak putune, tan kena gawe rusak rajeh reged leletheke ibu bumi-bapa angkasa.
Tan antuk methik godhong lan mblandong kayu sakkepenake dhewe, sadurunge njeblokake winih tanduran liyane. Tan kena ngregeti sumber lan ilining (sendhang, sumur, kali lan kalenan) banyu, uga ngeduk lemah lan njupuk watu sakepenake udele dhewe.
Babagan liya-liyane kang uga kanggep pepali, datan kena nganiyaya munggahe mateni sato kewan kang asuku lan awulu, maneka rupa lan warnane kala grumremet (sabangsane semut, kalajengking, klabang, luwing, temangga lan liya-liyane), uga sakehing iber-iberan (sabangsane jangkrik, walang, kupu, kinjeng lan liya-liyane).
Murih sampurnaning urip lan leres laras lestarine alam lingkungan, nut piwulang adiluhung warisane leluhur kita, jiwa Jawane wong Jawa uga kudu tansah ngugemi falsafah filosofi tresna asih lan tepa slira. Ora mung mring sasamining manungsa, becike uga marang sakehe isen-isen bumi lan angkasa.
Emane, akehe wong Jawa ing jaman sarwa susah lan banget mbingungake iki, rinasa wis saya adoh nrajang angger-angger, nerak wewaler lan paugeraning ngaurip.
Amarga kapilut mring budaya manca nagara, utamane kang asipat hedonisme lan antroposentrisme, kang ora jumbuh mrih luhur lan adiluhunging budaya kita, akeh wong Jawa kang kelalen lan ninggalake filosofi falsafah adiluhung warisane leluhur kita.
Amarga salah panganggepe mring pamawas punjering urip lan panguripane manungsa ing alam bebrayan agung, nuwuhake panganggep sakehing manungsa iku ndarbeki hak kawenangan nggulawentah alam lingkungane, bebas lan mardika sakkarepe udele dhewe.
Kasunyatan kang banget mrihatinake lan ora bisa diselaki, kleruning pamawas iki njalari saya akehe wong Jawa nglalekake mring jati dhirine manungsa, jroning tatanan lan tataran alam kang asring sinebut uga kosmos.
Jumbuh mring pamawas falsafah filosofi jiwa Jawane wong Jawa, jati dhirine manungsa jroning kosmos tan bisa urip ijen. Ning, ndarbeni sambung rapet mring sakehing perangan alam liya, mapan jroning tatanan kang urut nut tatarane kalungguhane dhewe-dhewe.
Amarga iku uga, piwulang luhur lan adiluhunging leluhur kita ngandharake, darma bekti mrih sampurna uriping manungsa, jroning bebrayan agung, ndarbeni kuwajiban lan tanggung jawab luhur, mring laras leres lestarining jagad gedhe lan jagad cilik.
Simak berbagai berita pilihan dan terkini dari Solopos.com di Saluran WhatsApp dengan klik Soloposcom dan Grup Telegram "Solopos.com Berita Terkini" Klik link ini.
