Jagad-jawa
Kamis, 20 Desember 2012 - 10:41 WIB

Semat, Drajat, Karamat

Redaksi Solopos.com  /  Tim Solopos  | SOLOPOS.com

SOLOPOS.COM - Adi Deswijaya Dosen Basa lan Sastra Jawa Universitas Veteran Bangun Nusantara Sukoharjo. (FOTO/Istimewa)

Adi Deswijaya
Dosen Basa lan Sastra Jawa
Universitas Veteran
Bangun Nusantara Sukoharjo. (FOTO/Istimewa)

Raosing manah manungsa ing donya punika wonten kalih warni, inggih punika susah tuwin bingah. Susah mratandhakaken raosing manah ingkang boten sakeca, wondene bingah nedahaken raosing manah ingkang sakeca.

Advertisement

Ingkang nuwuhaken raos susah saha bingah kalawau awit saking kasembadan utawi boten kasembadanipun punapa ingkang dipun sedya. Wonten salebeting naskah Uran-uran Begja anggitanipun Ki Ageng Suryomentaram kaandharaken bilih lairipun kekajenganipun manungsa wonten tigang warni, inggih punika: semat, drajat tuwin karamat.

Semat inggih punika ngupados kasugihan. Kasugihan wonten ing ngriki nedahaken bilih gadhah bandha ingkang kalangkung kathah utawi sarwi kacekapan gesangipun. Punapa-punapa saged katumbas kanthi arta.

Advertisement

Semat inggih punika ngupados kasugihan. Kasugihan wonten ing ngriki nedahaken bilih gadhah bandha ingkang kalangkung kathah utawi sarwi kacekapan gesangipun. Punapa-punapa saged katumbas kanthi arta.

Ananging kasunyatanipun wonten saperangan tiyang ingkang sampun dipun paringi bandha kalangkung kathah dening Gusti Ingkang Maha Kawasa meksa taksih dereng trimah, kapengin ingkang langkung kathah malih.

Papenginan ingkang kalangkung inggil kalawau wusananipun boten saged kagayuh, tundhonipun kathah manungsa ingkang sami nindakaken salingkuhan arta (korupsi), wekasanipun susah utawi sangsara ingkang dipun prangguli.

Advertisement

Menawi sampun saged kagayuh ingkang dipun sedya kalawau tuwuh malih raos manah kapengin gadhah kalenggahan ingkang langkung luhur saking saderengipun. Papenginan kados kalawau ngantos wongsal-wangsul, tundhonipun mesthi dumugi papenginan ingkang boten saged jinangka.

Punika kados ingkang dipun andharaken wonten salebeting naskah Uran-uran Begja, inggih punika ”golek dadi ratuning jim/pri prayangan kutu-kutu walang taga”. Papenginan kados makaten mesthi boten saged kalampahan, satemah nemahi susah utawi sangsara.

Karamat inggih punika ngupados kadigdayan. Wonten televisi, ariwarti, utawi kalawarti sampun kathah sanget ingkang mawartakaken ulah kadigdayanipun manungsa. Naskah Uran-uran Begja, pupuh Pocung pada 13-14 ngandharaken bilih ”pama sira golek bisa mabur semprung kalamun kalakyan, mulur golek ambles bumi, yen kalakyan golek bisa, ngrogoh sukma,    mulur-mulur kongsi tutug enggonipun, pesthi tan kalakyan”.

Advertisement

Papenginan kadigdayan ingkang kalangkung inggil wusananipun boten saged kalampahan, susah ingkang dipun panggihi. Ancasing anggadhahi kadigdayan ingkang suwaunipun namung kangge njagi dhiri pribadi saking tumindak alaning tiyang sanes, samangke ewah namung kangge gagah-gagahan utawi pamer-pameran dhateng tiyang ngakathah.

Taksih magepokan kaliyan semat, drajat, tuwin karamat, wonten salebeting naskah Uran-uran Begja, Ki Ageng Suryomentaram ugi ngandharaken bilih tiyang sugih punika sayekti badhe bingah menawi mindhak kasugihanipun, ananging kosokwangsulipun tiyang sugih punika sayekti badhe susah menawi sansaya suda kasugihanipun.

Tiyang malarat sayekti badhe bingah manawi sangsaya suda malaratipun, ananging kosokwangsulipun badhe susah manawi sangsaya mindhak malaratipun.

Advertisement

Tiyang wasis utawi pinter sayekti badhe bingah manawi mindhak kawasisanipun, ananging kosokwangsulipun tiyang wasis utawi pinter punika badhe susah manawi wonten ingkang ngungkuli. Tiyang bodho utawi cubluk sayekti badhe bingah manawi sangsaya kirang bodhonipun, ananging kosokwangsulipun badhe susah manawi boten wonten ingkang ngungkuli.

Tiyang becik sayekti badhe bingah manawi saged damel raharja, ananging kosokwangsulipun badhe nandhang susah manawi anggenipun damel becik boten saged kasil. Tiyang ala badhe nemahi bingah manawi tumindakipun dora utawi goroh saged kasembadan moncer boten wonten tandhingipun, ananging kosokwangsulipun badhe nandhang susah manawi  tumindakipun dora katitik pialanipun.

Sadaya kekajengan manungsa ingkang boten adhedhasar nrima ing pandum kados ing nginggil kalawau badhe nuwuhaken sedya ingkang ngambra-ambra, ingkang wusananipun boten saged jinangka, tuwin tundhonipun nemahi gesang ingkang kalangkung susah utawi sangsara.

Pramila, bingah susahing manungsa punika gumantung saking kadospundi cara meper kekajenganipun piyambak, sampun nrimah punapa dereng  utawi sampun marem punapa kirang marem.

Advertisement
Advertisement
Berita Terkait
Advertisement

Hanya Untuk Anda

Inspiratif & Informatif